Kooperatifle gelen üretim atılımı
Tire Süt Kooperatifi’ni 53 yıl önce 5 çiftçi kurdu. Kooperatifle üretim arttı, gençler köyde kaldı, göç engellendi. Bugün 2 bin 100 ortaklı kooperatifte üreticinin, ürettiğini satamama kaygısı yok. Üreticiler bu modelin yaygınlaştırılmasını ve desteklenmesini istiyor
Kooperatifle gelen üretim atılımı
İzmir’in Tire ilçesinde yaklaşık 53 yıl önce 5 çiftçi, ürettikleri sütü pazarlamak için Tire Süt Kooperatifi’ni kurdu. O kooperatif şimdilerde, 2 bin 100 ortağı bulunan ve günlük 300 ton süt toplama kapasitesine sahip bir marka… Kooperatifin Başkanı Mahmut Eskiyörük, kooperatifleşmenin ülkemiz için zorunlu olduğunu söylüyor. Küçük işletmelerin kooperatif çatısı altında birleştirilmesi, geliştirilmesi, desteklemesi ve bilimle buluşması gerektiğini dile getiren Eskiyörük, “Köylümüz köyünde yaşamaya ve üretmeye devam etsin” dedi.
BM MODEL SEÇTİ
Kooperatifin 415 çalışanı, 135 hizmet araç filosu, 70 milyon lira öz varlığı bulunuyor. Yıllık 400 milyon lira cirosu olan ve Birleşmiş Milletlerin “en iyi kırsal kalkınma modeli” seçtiği kooperatifte; süt alım merkezleri, süt analiz laboratuvarı, süt işleme tesisi, 30 ton kapasiteli et işleme tesisi, yılda 15 bin ton sılaj paketleme tesisi, yem, gübre, tohum tedarik depoları, akaryakıt istasyonu var.
ÜRETİCİYİ DE TÜKETİCİYİ DE KORUYOR
Tire Süt Kooperatifi, ortaklarının tohum, gübre, mazot ve yemini veren, alet ile ekipman ihtiyacını karşılayan, satış mağazalarında evlerin ihtiyacını temin eden, yerinde eğitim vererek ürün kalitesini ve verimliliği artırıyor. Çiftçilerin sütünü ve kesimlik hayvanını alıp mamule dönüştürüp, süt tesisinde ayran, yoğurt, pastörize süt, tereyağı, peynir de üretiyor. Bu sayede üretici korunuyor, tüketici de kaliteli ve uygun fiyata ürün alabiliyor. Kooperatif, yaklaşık 12 yıldır ise “Süt Kuzusu Projesi”yle İzmir’de çocuklara süt dağıtıyor.
BAŞARININ SIRRI
Kooperatifin Başkanı Mahmut Eskiyörük, başarının sırrını şöyle açıklıyor:
“İnanmak, güven, çalışmak, kaynakları doğru kullanmak, kimseye ayrımcılık yapmamak, çalmamak, çaldırmamak.” Kaynakları doğru kullandıkları için bakanlıkla da iyi ilişkiler geliştirdiklerini dile getiren Eskiyörük, köy kooperatiflerinin birleştirilmesi ve daha güçlü kooperatifler kurulması taraftarı.
TÜRKİYE İÇİN KOOPERATİFLEŞME ŞART
Eskiyörük, küçük işletmelerin önemine dikkat çekti:
“Türkiye’nin şartları kooperatifleşmeyi zorunlu kılmaktadır. Sektöre sosyo-ekonomik bakılmalıdır. Küçükleri işletmeleri yok etmeden, kooperatif çatısı altında birleştirerek sürdürülebilirliği sağlamalıyız. Devlet ve yerel yönetimler kooperatifçiliği desteklemeli. Ancak böylelikle; üretim maliyetlerini düşürebiliriz, gıda güvenliğini sağlayabiliriz, kayıtdışılığı önleyebiliriz. Üretimi planlayarak fiyat istikrarını da kooperatifçilik ile sağlayabiliriz.”
Eskiyörük, modelin Türkiye genelinde geliştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Üreticiyle tüketiciyi buluşturan, her ikisini koruyan, hem gıda güvenliği açısından koruyan hem de üreticinin maliyetini düşürerek onlara para kazandıran örnek bir modeliz” dedi.
GÖÇ DURDU
Tire’de 15 yıl önce 50 ton olan süt üretiminin bugün 650 tona yükseldiğini dile getiren Eskiyörük, “Verimlilik arttı, kalite iyileşti. En önemlisi artık gençler kendini güvende hissederek baba mesleğine devam etmeye başladı. Bu sayede köyden kente göç durdu.” Eskiyörük, ortaklarla neredeyse parayı ortadan kaldırdıklarını ve onların tarlasının, çiftliğinin, evinin tüm ihtiyaçlarını karşıladıklarını dile getirerek, toplu alımlarla daha uyun fiyata ürünler alıp girdi maliyetlerini düşürdüklerini anlattı.
SATAMAMA KORKUSU YOK
“Çiftçim Market” adı altında mağazalar açarak ürünleri buradan tüketiciye ulaştırdıklarını ifade eden Eskiyörük, her köye birer soğutma tankı kurduklarını, sütü soğuk zincirde kontrollü topladıklarını söyledi. Eskiyörük, “Bu sayede pazar değerini arttırdık. Ortakların sütünü süt ürünleri olarak, kesimlik hayvanlarını et ürünleri olarak işleyip pazarlıyoruz ve onlara para kazandırıyoruz. Ortaklarımızın ‘ürünü satamam’ diye bir korkusu yok. Hepsi güvence altında emeğinin karşılığını alıyor. Bunun da somut örneği büyüyorlar, 10 yıl önce birkaç ineği olan ortağımın şu anda 80-100 ineği oldu” dedi.
KÜÇÜK İŞLETMELER YOK OLMASIN!
Eskiyörük, küçük işletmelerin önemine dikkat çekti:
“Ülkenin büyük çoğunluğu küçük işletmelerden oluşuyor. Bu yapımızı bozmayalım küçükleri yok ederek yeni büyükler oluşturup ölçek ekonomisi adı altında şirket tarımcılığı Türkiye’nin bünyesine uygun değil. Biz o küçük işletmeleri kooperatif çatısı altında birleştirerek büyük ölçekli hale getirelim. Onları geliştirelim, destekleyelim, eğitelim, bilimle teknolojiyle buluşturalım. Yani köylümüz köyünde yaşamaya ve üretmeye devam etsin.”
AYDINLIK
- BURDUR’u Tıp Fakültesi kuruluş sevinci ve heyecanı sardı
- TÜRK-İŞ süresiz oturma eylemine gidiyor
- Kifayetsiz muhteris yöneticinin ülkesine ve halkına verdiği zarar
- Jandarma yangına yönelik devriye atıyor
- Erdoğan’dan çiftçiye yeni kredi paketi müjdesi
- Cuma’da ders gibi hutbe: “Kamu hakkı dokunulmazdır”
- Yazarımız, Sagalassos’ta tarihi dokudaki tahribatı altı maddede gösterdi
- Hükümet krizin yükünü emekçinin sırtına yükleme kararından vazgeçmiyor
