Burdur Lokantacılar ve Pastacılar Esnaf Odası Başkanı Birol Kaval: “Kiralarımızı ödeyemeyecek duruma geldik; En başta biz sadece işimizi istiyoruz. 400 işyerimizin 27’si kapıya kilidi vurdu”
Koronavirüs salgınına karşı tedbirlerin en çok vurduğu toplum kesimi: Restoran ve kafeler
Yeni tip Koronavirüs (Kovid19) salgınının 3’üncü pikinin yaşandığı ve günlük vaka sayısının 60 binleri geçerek Avrupa birinciliğine oturduğu şartlarda kısmi kapanma getiren Ramazan tedbirleri kapsamında Ramazan Bayramı sonrasına kadar kapalı kalacak olan restoran ve kafelerdeki iflasların yüzde 25’lere çıkacağı tahmin ediliyor. Bu kapsamda KıvılcımHaber’e konuşan Burdur Lokantacılar ve Pastacılar Esnaf Odası Başkanı Birol Kaval, esnafın kiralarını ödeyemeyecek, eve bir lokma ekmek götüremeyecek durumda olduğunu vurguladı.
Geçen yılın 11 Mart’ından bu yana tüm dünyayı olduğu gibi ülkemizi de kasıp kavuran ve can alan yeni tip Koronavirüs (Kovid19) salgınının 3’üncü pikini (tavan yapmasını) yaşıyoruz.
Yapılan test sayısı, 318 bin 217…
Günlük vaka sayısı 61 bini aştı.
Bu vaka içinden 2 bin 845 kişi hastalandı.
Günlük ölümler ise 297 ölümle rekor kırdı.
Birçok büyük kentte hastanelerin doluluk oranının alarm verdiği belirtiliyor. Birçok hastanın hastaneye kabul edilmeyerek evde tedaviye alındığı ifade ediliyor.
Toplumda ikinci pik sürecine Ayasofya’nın açılışı için yüzbinlerce insanın yurdun dört bir yanından toplanmasının neden olduğuna, yaşadığımız 3’üncü pikin ise “lebalep” kongrelerin bir sonucu olduğuna inanılıyor.
Dünkü Hükümet toplantısından esaslı tedbirler çıktı.
Ramazan tedbirleri diye anılan ve İçişleri Bakanlığınca Kısmi Kapanma Genelgesi olarak illere gönderilen talimatnamenin içerdiği yasaklardan, bütün toplum kesimleri etkilenmekle beraber esas darbeyi kafe ve restoranlar alıyor.
Türkiye’de sayısı 120 bini bulan restoran ve kafeler ile buralarda istihdam edilen 2 milyona yakın çalışan, salgından en fazla etkilenen kesimlerin başında geliyor.
Aydınlık gazetesinin Dünya gazetesinden Yener Karadeniz‘e dayandırdığı haberine göre, Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer, pandemi döneminin başlangıcından bu yana işletmelerin yüzde 20’sinin iflas ettiğini dile getirdi ve geçen sene başlayan kısmi süreli kapatmaların bu sene de sektörde iflasları artıracağını söyledi.
İFLASLAR BAYRAM SONRASINDA YÜZDE 25’LERE TIRMANACAK
Ramazan ayı ve bayram sürecinde bir aylık kapanmanın, hali hazırda yüzde 20’ye ulaşan iflas ve kepenk indirmelerini yüzde 25 bandının üzerine çıkartacağı tahmininde bulunan Demirer, Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) iptali ile çalışanların zorunlu ücretsiz izne çıkmış olmasının da önemli sorunlar arasında olduğunu belirtti.
‘KALİFİYE ELEMANLAR SEKTÖRÜ TERK EDİYOR’
Geçtiğimiz haftalarda açıklanan bin 500 TL’lik desteğin kalifiye eleman açısından büyük bir sıkıntı yaratacağını anlatan Demirer, “Günlük 50 TL’lik geçim desteğinin yetersizliği nedeniyle, bu arkadaşlar ileriye iyimser bakamayıp sektörü terk ediyorlar. Özellikle 3 bin 600 gün sayısını dolduranlar iş yerleri ile ilişkilerini koparıyor. Bu durum da şu anda büyük nakit sıkıntısı çeken işletmeleri çok zor durumda bırakıyor” diye konuştu.
KÇÖ’NİN DEVAMI ÇALIŞANLAR AÇISINDAN ÖNEMLİ
Demirer, öncelikli olarak 31 Mart’ta sona eren Kısa Çalışma Ödeneği’nin devam etmesinin çalışanlar açısından önemli olduğunu söyledi. Demirer sözlerine, “Tükenmiş olan öz sermaye dikkate alındığında başta yeniden yapılandırmaya giren ve taksitlerini ödeyemeyen işletmelere taksit öteleme imkânı, düşük faizli işletme sermayesi niteliğinde uzun vadeli KGF kredisi, açılış sonrası istihdamı koruma şartı ile 2020 yılında ciro kayıpları tutarında SGK-Prim desteği ile indirilmiş KDV’lerin yılsonuna kadar devam ettirilmesini bekliyoruz” diye son verdi.
‘EN AĞIR FATURA ESNAFA ÇIKTI’
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken de pandemi sürecinin en ağır faturasının esnafa çıktığını, esnafın ekonomik gücünün artık kalmadığını belirtti. Önceki gün açıklanan paket servis kararının ise sektörde çoğu restoran için uygun olmadığını anlatan Palandöken, “İftar, çorba ile başlar her yerde. Sulu yemek paket servise çok uygun değil. Bu nedenle birçok restoran Ramazan ayı boyunca kapalı kalacak. Bu karar fast food’culardan başka kimsenin işine yaramaz” diye konuştu. Palandöken, “Evet, kapanmaları bekliyorduk ama bir ek destek de olur diyorduk. Esnafın vergisi, dükkân kirası, iş yerindeki elektrik, doğalgaz, yanında çalışanların maaşları ne olacak? Yeni bir problem ile karşı karşıyayız. Ramazan ayı esnaf için çok önemli bir dönem. Bir yıllık beklentinin karşılığı Ramazan, insanların en çok alışveriş yaptığı bir dönemdir. Bayram sonrası esnafın işi zor” diye yakındı.
‘300 BİN ÇALIŞAN DAHA İŞSİZ KALABİLİR’
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl de Ramazan ayının kaybedildiğini, artık sektörün bayram sonrasına yönelik umutlu olduğunu söyledi. Bingöl, “Bayramdan sonra tamamen açılmayı bekliyoruz. Açılmazsa inanılmaz sıkıntıya girecek sektör. Bu süreçte de bizim sektöre özel bir teşvik lazım. Çalışanların bin 500 TL ile geçinmesi çok zor. Çalışanların yarısı bekliyor şu an. Yasaktan sonra destek gelmezse en az 300 bin kişi işiz kalabilir” dedi.
KİRALARIMIZI, SSK PİRİMLERİMİZİ, İŞÇİLERİMİZİN ÜCRETLERİNİ ÖDEYEMEZ HALDEYİZ
Geçen yıl 11 Mart’ta kapandıklarını, 11 Mart’tan bu yana sektörlerinde büyük sıkıntılar yaşadıklarını vurgulayan Burdur Lokantacılar ve Pastacılar Esnaf Odası Başkanı Birol Kaval, 29 Mart Cumhurbaşkanlığı Genelgesinden beri de 10 günlük bir süreç de olsa işletmelerinin açtıklarını ifade etti. 1000 liralık desteğe rağmen kiralarını, SSK primlerini, çalıştırdıkları işçilerin finansmanını sağlayamaz duruma düştüklerini, belirterek daha fazla destek talebinde bulundu.
Bir yıldır sürekli olarak sadece lokanta, kafe, pastanelerin kapalı olduğunu, kamuoyunda buralardan virüs bulaştığı algısı yaratıldığından yakınan Birol Kaval, “ben bunu anlamış değilim ve ben buna karşıyım” diye konuştu.
“Beklentilerimiz çok değil; biz sadece işimizi istiyoruz” diyen Birol Kaval, “bu vaka sadece lokantalarda mı var? Sadece kafelerde mi var?” diye sorguladı.
400 İŞYERİNDEN 27’Sİ KAPANDI
400’e yakın lokanta, kafe, pastanenin bulunduğu Burdur’da kapanan işyeri sayısının 27’ye ulaştığını, kapananların çoğunun lokanta olduğunu vurgulayan Birol Kaval, “zor bir süreçten geçtikleri”ni,
kapananların bir kısmının meslek değiştirdiğini, bunların genellikle kafeler esnafından çıktığını belirterek,, “Örneğin kafeler bir yıldır hiç açılmadı. Bunların bir kısmı başka mesleklere geçti” diye konuştu.
YAPILANDIRMALARI BİLE ÖDEYECEK DURMUMUZ YOK!
“Yapılandırmaları bile ödeyecek durumda olmadıkları”nın altını çizen Birol Kaval sözlerine, “Alınan kredileri ödeyecek durumu yok esnafın. Onların falan ertelenmesi gerekir. Esnaf evine bir lokma ekmek götürecek durumda değil” diyerek son verdi.
