Yazılı Basının İçin Şartların Cehennemi Andırmaya
Başlaması Sonucu Yetkililere Çare Üretme Çağrıları Gündemde
Türkiye’de gazete kâğıdı üretilmediği ve tamamı ithal edildiği için gazetelerin doların insafına bırakılmış durumda bulunduğu, ABD’nin kur operasyonlarının, bütün yazılı basını derinden sarstığı, bu sebeple yazılı basının, tarihinin en zor dönemini yaşadığı şartlarda Aydınlık Gazetesi’nden çağrı geldi: “Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin, Basın İlan Kurumu’nun, Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın, tüm yazılı basın yöneticilerinin ve devletin ilgili bütün birimlerinin gazete kâğıdı temini konusuna hızla, eşgüdüm halinde müdahale etmesi ve doların yıkıcı etkisine karşı önlem alması gerekiyor.”
ABD SALDIRGANLIĞI GAZETELERİ DE VURDU
Türkiye’ye diz çöktürmek, seçilmiş meşru hükümeti akamete uğratarak yıkmak ve kendi çıkarları doğrultusunda kullanmak amacıyla ekonomik savaş açan, haftalardır dolar üzerinden ekonomik saldırıları sonucu ekonomimizi yerlere seren ABD-Türkiye savaşının yangın yerine çevirdiği alanlardan biri de yazılı basın oldu. Yanlış ekonomi politikaları sonucu birçok alan gibi gazete kâğıdında da yerli üretim bitirilip ithalata bağımlı hale gelince Türk basını bir çok sorunla boğuşmaya başladı. Döviz kurları yükseldikçe kâğıdın fiyatı da temel girdi olarak arttı. Dolayısıyla zor durumda kalan birçok gazete fiyat artırımında bulundu. Okuyucu kaybetti.
HER ALANDA OLDUĞU GİBİ GAZETE
KAĞIDINDA DA YERLİ VE MİLLİ ÜRETİM BELİRLEYİCİDİR
Bu kapsamda, “Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin, Basın İlan Kurumu’nun, Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın, tüm yazılı basın yöneticilerinin ve devletin ilgili bütün birimlerinin gazete kâğıdı temini konusuna hızla, eşgüdüm halinde müdahale etmesi ve doların yıkıcı etkisine karşı önlem alması gerekiyor” diye öne atılan Aydınlık Gazetesi, “kur artışlarının yazılı basına yönelik olumsuz etkisine seyirci kalınamaz! Gazete kâğıdının ithalinde gümrük vergileri ve benzeri yükümlülükler sıfırlanmalı ve kâğıt fiyatı bu yolla geriye çekilmelidir. Basın İlan Kurumu ilan tarifelerine zam yapılması da sektörün devamlılığı için zorunludur. Bu adımların yanında pazardaki ithal tekeli adım adım kırılmalı ve kendi kâğıdımızı kendimizin üreteceği kapsamlı altyapı yatırımları planlanmalıdır” şeklinde yayın yaptı.
Aydınlık yayını şöyle devam ediyor:
Aydınlık’ın çağrısına yazılı basın yöneticilerinin ve devlet kurumlarının ilgisini bekliyoruz. Yazılı basın, doların yarattığı sorunlarla uğraşmak yerine, içerisinde bulunduğumuz bu hassas dönemde, kamu çıkarlarını savunmaya odaklanmalıdır.
GAZETELERİN GELECEĞİ YERLİ KÂĞIDA BAĞLI
Gazeteler ardı ardında fiyatlarına zam yapıyor. Birçok gazete kapanmanın eşiğinde. Tunç Akkoç, sorunların temelinde gazetenin olmazsa olmazı kâğıdın, ülkemizde üretilmemesi ve ithal edilmesi olduğunu belirtti. Türkiye’de yazılı basın, tarihinin en zor zamanlarından birini yaşıyor. Gazeteler yaşam mücadelesi veriyor. Türkiye’nin önde gelen gazetelerinden biri olan Habertürk geçen haftalarda yazılı yayın hayatına son verdi. Bunun dışında üç büyük gazetenin kapatılacağı da yazılı basın kulislerinde konuşuluyor. Yayına devam etmek isteyen gazeteler de zam yoluna başvuruyor. Dünya gazetesi geçen ay fiyatını 3.75 TL’den 4.25’e çıkardı. Geçen günlerde de Sözcü gazetesi fiyatını 1.25 TL’ye, Cumhuriyet gazetesi de 2,5 TL’ye yükseltme kararı aldı. Posta ve Birgün gazeteleri de 2018’e zamlı girdi. Son yedi-sekiz ay içinde gazetelerin en öncelikli ihtiyacı olan kâğıt bedelinde, uluslararası tekellerin hamlesiyle ciddi artışlar yaşandı. İkinci darbe de son üç ay içinde döviz kurlarına orantılı olarak yaşanan kâğıt fiyatı artışı oldu. Bu nedenle hâlâ cüzi rakamlara satılan gazetelerin maliyeti bir yılda üç kat arttı. Kâğıt fiyatlarının döviz kurundan etkilenmesinin sebebi ise, gazete kâğıdının Türkiye’de üretilmemesi ve ithal edilmesi. Uluslararası tekeller, gazeteleri kağıt konusunda yüksek fiyatlara mahkum ediyor.
Kağıt, matbaa, dağıtım, personel gideri, ajans aboneliği, telif gibi artan maliyetler bunun yanında yaşanan tiraj kaybı ve düşen ilan gelirleri bütün gazeteleri etkiliyor. Bu koşullar sonucu personelde daralma yaşanması büyük bir işsiz gazeteci havuzu da oluşturuyor. Holding yayınları bile ellerindeki tüm imkânlara rağmen ayakta kalmakta zorlanırken, Aydınlık gibi bağımsız gazeteler her gün okurlarıyla buluşmak için direniyor. Görev Basın ve Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Akkoç’la kâğıt piyasasındaki gelişmeleri ve yazılı basını yaşatmak için atılacak adımları konuştuk. Gazetelerin okunma oranlarının düştüğünü belirten Akkoç “Okuma oranları azalınca reklam verenler de dijital ve görsel medya alanlarına kaymaya başladı. Yazılı basının reklam gelirleri ciddi oranlarda düştü özellikle son yıllarda” ifadelerini kullandı.
MALİYET ÜÇ KAT ARTTI
“Fakat en büyük sorun bu da değil” diyen Akkoç şöyle devam etti: “Bugün yazılı basının en önemli açmazı gazete kâğıdı temini ve kâğıt fiyatlarındaki olağandışı artışlardır. Gazete kâğıdı ithal edildiğinden ve Türkiye’de üretim olmadığından gazete kâğıdında dışa bağımlıyız. Bugün gazete kâğıdı sektörü yabancıların elinde. Yabancılar da mümessilleri vasıtasıyla Türkiye’ye gazete kâğıdını istedikleri fiyattan satmaktadırlar. Gazete kâğıdının fiyatı, son 1 yılda üç katın üstünde arttı.” Kâğıt temininin tüm kurumları etkilediğine dikkat çeken Akkoç şöyle konuştu:
“Bugün büyük basın işletmeleri bile gazete kâğıdının temininden ve fiyatların yükselişinden ciddi biçimde etkilenmiş durumda. Hafta sonları çıkan tuğla gibi ağır gazeteler, kâğıt fiyatlarının buraya gelmesinden dolayı büyük zarar üretiyorlar. Habertürk gazetesi buna dayanamayıp ve ‘Zararın neresinden dönersem kardır’ diyerek yayınlarını durdurdu. “Aydınlık Gazetesi, yayın hayatına devam eden Türkiye’nin en eski günlük gazetesidir. Biz gücümüzü okuyucumuzdan alıyoruz ve gazetemize güveniyoruz. Zorlukları hep birlikte aşacağımıza inanıyoruz. Bu piyasa koşullarında bizim en büyük dayanağımız Aydınlık okurlarıdır. Aydınlıkçılara güvenimiz tam. Satışlarımızı artırarak ve güçlenerek kriz döneminden çıkacağımızı biliyoruz.”
NELER YAPILMALI?
Akkoç atılması gereken adımları da şöyle sıraladı:
Kısa vadede küçük ve orta işletmelere de devlet bankalarından akreditif kredisi sağlayarak onların da kâğıt ithalatını elverişli kılmak
Dolar kurunun artışından kaynaklanan fiyat artışına Hükümetin fiyat farkı ödemesini sağlamak
Basın İlan Kurumu ilan tarifelerine zam yapmalı
En kısa sürede gazete kâğıdında yerli üretime geçmek
İthalatı oldukça sınırlamak
Gümrük vergilerini artırarak ithalatı zorlaştırmak
İthalata kota koymak
Üretimi teşvik etmek